در کوچه

کودک میانِ بازی و هیاهو، 

بازیِ زندگی را می‌بازد

بخاطرِ                      قاصدکِ                    بارون خورده‌ی                 معلّق بین زمین و هوا

(من مثلِ آن کودکم، اصلاً من همان کودکم)

ego

من به سکوت نیازمندم

............................... تا خودم را به دست آورم

نه!

من به هیاهو نیازمندم

.............................. تا خودم را فراموش کنم

هنرِ میخکوب

در حیاط موزه‌ی هنرهای معاصر

کلاغان معاصر مشغول آمد و شدند

راستی مگر حیاط موزه‌ها جز این فایده‌ی دیگری هم دارند؟!

این گُستره‌های محدود و محصور!

پدربزرگم که ...

گاهی فقط خاطرات خودت را نقل نمی‌کنی! خاطرات مشترک انسانی را نقل می‌کنی که در ذهن دیگری جریان دارد و درست در یک لحظه‌ی مناسب تداعی می‌شود و به جریان می‌افتد. خاطراتی که مانند فشنگی در اسلحه تنها منتظر یک حرکت ماشه هستند. یا مانند ابری بارور شده، در انتظار شکستن بغض آسمان! 

این چند روزی که از حادثه‌ی پلاسکو می‌گذرد، مادرم خیلی بی‌تاب و نگران زیر آوار مانده‌ها است. روزی چند بار تلویزیون را به خصوص زمان اعلام اخبار روشن می‌کند، خبرها را دنبال می‌کند. کاری که در روزهای دیگر معمولاً نمی‌کرد. وقتی همدیگر را می‌بینیم، از زنده بودن افراد زیر آوار مانده می‌پرسد. این مقدار نگرانی و تألم، طبیعی نیست. انگار کسی از او زیر آوار مانده بود و او دعا می‌کند زنده بماند! حال و روز این روزهای مادرم ریشه در یک خاطره‌ی دردناک گذشته دارد: مرگ پدرش سال‌ها پیش، زیر آوار.

سال 50 پدربزرگم، آقای سیفعلی جعفری سرکارگر یک پروژه‌ی تونل زیر زمینی بود، حوالی شوش و مولوی. روز اول ماه رمضان بود. شب قبلش که اصطلاحاً به «شب نیّت» معروف است، برای خانه خرید کرد، استحمام کرد و برای آغاز ماه رمضان آماده شد.

روز حادثه، وقتی ریزش تونل آغاز می‌شود، همه‌ی کارگر‌ها را بیرون می‌کند و خودش زیر چندین تن آوار مدفون می‌شود. وقتی به خانواده خبر می‌دهند، دایی‌هایم که کودک بودند مسافت زیادی را از خانه تا محل تونل با پای پیاده می‌دوند. وقتی پیکرش را از زیر آوارها بیرون می‌آورند، او خیلی آرام و زیبا مرده بود و زندگی این جهانی‌اش به پایان رسیده بود.

آن زمان مثل امروز خبری در تلویزیون اعلام نشد. از تلگرام و اینها هم که خبری نبود. همه چیز خیلی ساده تمام شد. حالا چهل و چند سال از این ماجرا می‌گذرد. خاطره‌ی پدربزرگ زحمت‌کش و فداکاری که هیچگاه ندیدم، زنده می‌شود. کسی که مردانه مرگ را پذیرفت تا کارگرانی که با او کار می‌کردند، زنده بمانند. سال‌ها از این اتفاق می‌گذرد. آنها که زنده ماندند، چند سالی بیشتر عمر کردند و در کنار خانواده‌شان زندگی کردند. مادرم می‌گفت او همیشه به زبان آذری دعا می‌کرد: خدا او را خوار نکند! دعایش اجابت شد و او سرافراز این جهان را ترک کرد.

زمستان آخر

 زمستانی در راه بود

هیمنه­‌ی آتش‌اش از بهار برپا بود

در قلب‌ام

نه در کوره­‌ی گرم‌کُن خانه

 زمستانی در راه بود

سوز استخوان خردکن‌اش از دور پیدا بود

در سرنوشت‌ام

نه در این حیاط ساکت بی‌ترانه

 زمستانی در راه بود

تلّ برف و یخ‌اش از تابستان هویدا بود

در  تنهایی‌ام

نه در خیابان­‌های این شهر دیوانه

 زمستانی باشکوه، والا و ترسناک

 آخرین زمستان

***

 آمد با یک دنیا تنهایی

 یک دنیا یأس

 یک دنیا تلخی

 و با لبخندی گرم و سوزان که به خُدا تعلق داشت

 با همه­‌ی سخت‌گیری خداوندانه‌اش

 برای آخرین بار

 برای آخرین فرصت

 برای آخرین فرصت

***

 آمد با یک عالمه برف و سرما

 یک عالمه بافتنی و لحاف پشمی

 با یک عالمه سرفه و تب و سرماخوردگی

 با خودش بِه و شلغم و اکسپکتورانت آورد

 بغل بغل

 با خودش برای بچه‌های سرخ‌گونه و شاد تعطیلی آورد

 با خودش برای مردم شرق و غرب کشور انجماد آورد

 با خودش برای دوستان کلی جدایی و دوری آورد

 پرنده‌­های گرسنه و دانه­‌های برنج آورد

 بی‌شمار آدم برفی­ ناقص‌الخلقه آورد

 با خودش خاموشی آورد

 و افسردگی

***

 این زمستان آخر با خودش برای من ریاضت آورد

 کاش آخر کار مرا در بقچه‌اش قایم کند و ببرد

 اما هنوز که هستم !

***

 زمستان است

 ذرّات هوا سردشان است

 هفته­‌ها می‌گذرد

 اما خیابان­‌ها هنوز برف و یخ به تن دارند

 برف و یخی که حالا دیگر اصلاً سفید نیست

 مانند عروسی که با لباس سفید باکرگی‌اش،

 در اولین صبح زندگیش در چاله‌­آب­‌های سیاه افتاده

***

 زمستان است

 آدم­‌ها خودشان و کودکان‌شان را بسته‌بندی می‌کنند

 یک بسته‌بندی کامل

 گویا زمستان موجود مخوفی است که می‌تواند به آنها آسیب برساند

***

 زمستان است

 و روزهای من همه به طرز عجیبی به هم شباهت دارند

 با درجات متفاوتی از افسردگی و مالیخولیا

 کابوس­‌هایی در بیداری

 و گرفتاری­‌های چیزی که اسکیزوفرنی می‌نامندش

 و البته حضور خدا

***

 زمستان است

 و مادرم هنوز سرفه می‌کند

***

 امسال کسی به فکر بهار نیست

 همه می‌کوشند تا بهار زنده بمانند

 اما من می‌کوشم تا بهار آن‌قدر وقت داشته باشم که بروم

 بالاخره خودم را به اتوبوس پیر فلک برسانم 

 با آن راننده‌­ی داس و تبرزین به دست‌اش

***

 زمستان است

 و همه­‌ی درختان طفلک و معصوم

 چه تحملی کردند زمستان را

 درود من به همه­‌شان

 کاش در میان آنها بودم

 کاش یکی از آنها بودم

 کاش یک شب تا سحر

 کنارشان بودم

 در جنگلی

 دشتی

 باغی

 در یک شب زمستانی

***

 کسی چه می‌داند شاید زمستان هیچ‌وقت به پایان نرسد

 شاید این آخر داستان باشد

 باید از نویسنده‌اش بپرسیم

 همان که بی‌اعتنا

 گلیم آسمان را هر چند روز یک بار یا چند بار می‌تکاند

 همان گلیمی که جنسش از پرِ پرندگان و رؤیاهای آدمیان است

***

 زمستان است

 و انگار قرار نیست اتفاقی بیفتد

 گویی لحظه‌ها را در سبد ریخته‌­اند

 و زیر برف­‌هایی که دائم بر حجمشان افزوده می‌شود پنهان کرده‌اند

 برف­‌هایی که یخ می‌زنند و سفت‌تر می‌شوند

 برف روی برف

***

 و اشیاء

 اشیا هم بی‌جان‌تر شده‌اند

 گویی آنها هم یخ زده اند

 آنها هم سردشان است

 آنها هم می‌ترسند

 آنها هم مانند من خیلی می‌ترسند

 از اینکه زمستان تمام شود

 و آنها هنوز بی‌جان کناری افتاده باشند

 بی جان و مستعمل

 خسته و درمانده

 مانند همه­‌ی من

 در سالی که گذشت

***

 سالی پر نوا

 با سکوت تحمیلی تقدیر

 سالی سرد و پُر خورشید

 با باران­‌های تابستانی

 پر از تاب

 پر از تب

 سالی پر تردید

 پر از ترس

 سالی بی‌پایان

 سالی پر کار

 کارهایی که هیچ‌وقت به پایان نرسیدند

 به انجام نرسیدند

 سالی پر راه

 پر نَفَس

 پر حرف

 پر راز

 پر رمز

***

 و زمستان

 زمستان آخر

 با یک دنیا ... 

86/11/13

زمستان 1386: طبق گزارش هواشناسی، از سردترین زمستان‌های ایران بود، و طبق گزارش من، سردترین زمستان عمرم بود!

با نوشتن پرواز می‌کنم

نخستین جمله انگیزشی‌ام / 23 مهر 95

بدعت

مرگ، زندگی در گور نیست!

مرگ، مرگ در زندگی است.

اگر خود را دست‌کم ذره‌ای بدانی در تکاپو،

امروز رنگی برایت دارد متفاوت از دیروز.

زندگی، تنها این سکونِ طولانی بشر در باغچه‌ی حیات نیست!

زندگی، زندگی است.

اگر خود را دست‌کم حشره‌ای پنداری در پرواز،

این گل بویی برایت دارد متفاوت از آن گل.

همیشگی

صبح که برخاستم،

آری، طعم گس تولد تصادفی را چشیدم

کودکی

میلادم با چشمکِ ستاره‌ای آغاز شد

و به یاد دارم که من چه‌سان، مسافرِ گمشده‌ی بازی‌های کودکانه‌ام بودم

آن دویدن‌ها و افتادن‌ها، و پاهای همیشه کبود از زمین‌خوردن‌ها

آن دوستانِ نه‌چندان خیالیِ تنهایی

و ملودی‌های ساختگی

و داستان‌های باور نکردنی

ارتش منظم دکمه‌ها و چوب کبریت‌ها و گیره‌ها

مورچه‌های سوار بر برگ‌قایق‌ها

جوجه‌ها و جوجه‌اردک‌هایی که لباس عروسک می‌پوشاندم 

آزارِ نیش زنبور

آن برزخِ میانِ خطا و تنبیه

آن لذت‌ نامتناهی راه رفتن روی خط آهن

و ترس‌ها

و سؤال‌ها، سؤال‌های بدون جواب

آن زمزمه‌های کوچک، آن شوق‌های بزرگ