فرصت بی‌نظیر آموختن و اجرای استندآپ کمدی برای همه

سال 94 شاهد پخش استندآپ کمدی‌های زیادی در تلویزیون، و در برنامه خندوانه رامبد جوان بودیم. تجربه‌ی تماشای این ژانر نمایشی مرا به تأمل و تفکر در این باره واداشت:  

استندآپ کمدی بیش از همه چیز خلقیات انسان (نوع انسان)، و اخلاقیات جمعی از انسان‌ها، مردم، و یک ملت را نشانه می‌رود که البته تحت تأثیر خواست‌ها، عادت‌ها و عوامل ... دیگری است. جمع دونفر به بالا، مثلاً یک خانواده یا جمع دوستان را در نظر بگیرید. انتقاد صریح برخورنده است و موجب موضع‌گیری و لجاجت می‌شود، راه حل زیرکانه‌تری وجود دارد! می‌توان تعریف، آداب و روش استند‌آپ کمدی را آموخت و مانند آینه‌ای اطرافیان را به تأمل درباره‌ی موضوعاتی مختلف، به ویژه اخلاقیات، عادات و رفتارهای عمومی واداشت. استندآپ کمدی حداقل مخاطب را به تفکر وا می‌دارد و حداکثر به تغییر و کنش و واکنش!

این ژانر صادقانه از آغاز موضع طنزآلود خود را اعلام می‌دارد و از مخاطب خود ظرفیت می‌طلبد تا با طی کردن فراز و فرودهای اجرا به منظور او برسد، و از این طریق سبب رشد و بلوغ او می‌شود. و اگر برسد، یعنی رشد یافته و بالغ شده. «بلغ» یعنی رسیدن! مخاطب متعهد می‌شود تمام مسیر را صبورانه دنبال کند و حرفِ دلِ استندآپ کمدی را بشنود. حتی اگر این نمایشِ کوتاه حاویِ کنایه‌ای نسبت به رفتار، عادات و خلقیاتِ خودِ او به عنوان فردی از انسان است. این روراستیِ استند آپ کمدی به نظرم خیلی خوب است، البته اگر کسی با اصلِ روراستی مشکل نداشته باشد!

استندآپ کمدی گرچه به شکل یک سخنرانی و نمایش طنزآلود یک نفره اجرا می‌شود، به خاطر واکنش هیجانی-عاطفی بالایی که در مخاطب خود ایجاد می‌کند، از حالت مونولوگ خارج شده و به دیالوگ نزدیک‌تر می‌شود. زیرا این رد و بدل شدنِ خنده‌ها، ارتباط و گفتگویی دوسویه و زنده ایجاد می‌کند. هنرمند با کلمات و حرکات گفتگو می‌کند و مخاطبان با خنده، تشویق، سر تکان دادن و تأیید، و ابراز اشکال مختلف هیجانی. این زبان پاسخِ خنده به ذاتِ این ژانر برمی‌گردد، بنابراین خنده‌ها درست مانند کلمات قابل تفسیر هستند. 

استندآپ کمدی می‌تواند جایگزین اشکالِ بدقواره و خارج از تعادل سخن شود که اغلب موجب تنش و نزاع می‌شوند. اشکالی چون: شوخی‌های تند و رکیک و خارج از قاعده، انتقادهای تند و کوبنده و بی‌ادبانه، غیبت و بدگویی، عیب‌جویی، تهمت و تمسخر فردی و گروهی، سخن گفتنِ کنایه‌آمیز، نازیبا و برخورنده. زیرا استندآپ کمدی علاوه بر چاشنی طنز، به خاطر جوهر هنرمندانه ای که دارد، با سخن کنایه‌آمیز و با غرض و مرض کاملاً متفاوت است.

استندآپ کمدی، همچنین فرصتی است برای شنیدنِ یکدیگر. فرصتی که به دیگری برای بیان و ابراز می‌دهیم، و به خودمان که بیاموزیم و تمرین کنیم شنوندگان و مخاطبانِ بهتر و صبورتری باشیم.

یک پیشنهاد: استندآپ کمدی را بیاموزیم، تمرین کنیم و اجرا کنیم و از فرصت سالمی که در روابط انسانی برای ما ایجاد می‌کند، بهره ببریم.

نظر شما چیست؟ لطفاً بنویسید. :)

1394